Kinderen lezen niet meer! Ze bewegen niet genoeg, en ze hangen alleen nog maar achter hun computer – waarvan ze afgestompt raken. En zo ken ik nog meer angsten en aannames die soms waar zijn, soms ook niet.
In de Franse tijd was de algemene bezorgdheid dat de Nederlandse taal zou verdwijnen. Toen de fiets in zwang raakte, werd deze geweerd in het verkeer, omdat het glimmende stuur van de fiets de paarden voor de koetsen zou doen schrikken.
Kortom, elk nieuw tijdperk brengt nieuwe onzekerheden met zich mee. We hebben de neiging het nieuwe te verbannen en ons terug te trekken in het oude vertrouwde, maar de jonge generatie doet daar nooit aan mee, dus moeten we tóch mee met de tijd.
Mag ik op je ipad?
Nu hebben we te maken met het digitale tijdperk. We zijn bang dat het gedrukte boek verdwijnt, dat kinderen geen eigen handschrift meer zullen ontwikkelen, dat ze niet meer buiten spelen en ze hun interesse in elkaar en de wereld verliezen.
Ik deel die angst wel, en realiseer me tegelijk dat die angst niets oplevert. Met onze taal is het wel goed gekomen; zelfs het Engels kan het Nederlands niet verjagen, maar die paarden zijn toch maar mooi uit ons straatbeeld verdwenen. Maar soms bewijst de realiteit me ongelijk. Neem vandaag.
“Mag ik op je iPad?” bedelt onze zevenjarige weer eens. Ik wil al zuchtend ‘nee’ zeggen, omdat het geen speelgoed is, en ze er vierkante oogjes van krijgt en zo voort, maar ze legt uit waar haar vraag vandaan komt. Ik heb namelijk een app om naar de sterren te kijken, waar ze dol op is, en nou had ze bedacht dat ze een werkstuk kon maken met sterrenkennis. We speuren samen via de app 360 graden in de rondte naar sterren en planeten. We ontmoeten de maan, Jupiter, en verbazen ons over de Hubble Space Telescope die al vijfentwintig jaar scherpe nachtfoto’s maakt in de ruimte. We bekijken allerlei fantastische eeuwenoude sterrenbeelden en lezen de bijbehorende weetjes. Pure magie, ontsluierd door een internetgestuurde simulatie van ons sterrenstelsel.
Een groot vel papier en stiften komen plots tevoorschijn.
Met volle concentratie en engelengeduld schrijft ze de moeilijke Engels woorden en Latijnse namen op het papier. Jupiter wordt ingekleurd, de stand van de maan nagetekend, en voilà! Een werkstuk – old school – op basis van digitale techniek. Dit meisje verrast me, en geeft me inzicht: een kind is onbevangen, en integreert alles. De nieuwste technologie met de oudste.
Als het nieuwe zich aandient, hoeft dat niet automatisch verlies van het oude te betekenen, maar kan het juist een upgrade zijn. Nieuw plus oud is fusion. Werkstuk 2.0, dank voor de wijze les!